ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ از ﺳﺎل ۱۹۷۰ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و روﯾﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺪرن وارد ﺣﯿﺎت روزﻣﺮه اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ. اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮده و ﻓﺰاﯾﻨﺪه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﮐﺎراﯾﯽ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞاﻧﮑﺎرﺷﺎن در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎن رواج دارد. ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ، ﺗﻮﺳﻂ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﮐﺴﺐوﮐﺎر ﺑﻪﺻﻮرت راﯾﮕﺎن در اﺧﺘﯿﺎر ﺧﺮﯾﺪاران ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد، ﻣﺼﺮفﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﻏﻠﺐ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﮔﺎه ﺣﺘﯽ ﺑﯿﺶ از ﻧﯿﺎز ﺧﻮد ﻣﺒﺎدرت ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﯽرﻏﻢ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن ارزش ﻣﺎدی ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ، ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ آنﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ و ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎت ﺑﺴﯿﺎر ﻫﺰﯾﻨﻪﺑﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت وبﺳﺎﯾﺖ »ﺟﻬﺎن ﺑﺪون ﮐﯿﺴﻪ ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ« A Plastic Bag Free World در ﻫﺮ دﻗﯿﻘﻪ ﯾﮏﻣﯿﻠﯿﻮن ﮐﯿﺴﻪ ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ در ﺟﻬﺎن ﻣﺼﺮف ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ زﻣﺎن ﻣﺘﻮﺳﻂ اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ۲۵ دﻗﯿﻘﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ ﮐﯿﺴﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﺎن ﻻزم ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪ اﯾﻦ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﺑﺮای ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﻮاد ﻣﺼﺮﻓﯽ در آنﻫﺎ ﺑﯿﻦ ۱۰۰ ﺗﺎ ۵۰۰ ﺳﺎل ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ. ﻣﻀﺮات اﺳﺘﻔﺎده ﺑﯽروﯾﻪ از ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻮرد ﻓﻮق ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه و ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ دﯾﮕﺮی را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﺪر رﻓﺘﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﮐﻪ در ﺑﺨﺶﻫﺎی ﺑﻌﺪی ﺑﻪ آنﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﺳﯿﺐ ﮔﺴﺘﺮده ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﻣﺤﺪود ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺨﺮب زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی آنﻫﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، ﻻزم اﺳﺖ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻘﺘﻀﯽ ﺟﻬﺖ ﺟﻤﻊآوری و اﻣﺤﺎء ﯾﺎ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺳﺎلﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻃﺮز ﻣﻘﺘﻀﯽ ﮐﻨﺘﺮل و ﺟﺒﺮان ﮐﺮد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ در ﮐﻨﺎر اﻗﺪاﻣﺎت ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ دوﻟﺖ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ذیرﺑﻂ، ﺗﻼشﻫﺎی داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻣﺮدﻣﯽ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. زﯾﺮا ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﯽ ﺟﻬﺖ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺜﺒﺖ درزﻣﯿﻨﻪ آﮔﺎﻫﯽ ﺑﺨﺸﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ از ﯾﮏﺳﻮ و ﭘﺎکﺳﺎزی از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ در ﺑﺮ دارد.
ﻧﺎم »اﯾﺮان: ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪری« ﺑﺮای اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺘﺨﺎبﺷﺪه ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪر در ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ ﻫﻤﻮاره دارای اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﻮده و ﻓﺮزﻧﺪان ﻫﻤﻮاره اﺣﺘﺮام زﯾﺎدی ﺑﺮای آن ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪه و در ﻧﻈﺎﻓﺖ و ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ آن ﻣﯽﮐﻮﺷﯿﺪﻧﺪ. اﯾﻦ ﻧﺎم ﻗﺼﺪ دارد ﺑﺎ ﺗﺸﺒﯿﻪ زﯾﺴﺘﮕﺎه ﻣﯿﻬﻦ ﻋﺰﯾﺰﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺪری، ﮐﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻮﻫﺒﺖ اﻟﻬﯽ از ﻃﺮف ﻧﯿﺎﮐﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ ارث رﺳﯿﺪه اﺳﺖ، ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﺗﺮﻏﯿﺐ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﻣﻀﺮات ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼستیکیﺗﺄﺛﯿﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ در دودﺳﺘﻪ ﻣﻀﺮات زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻗﺎﺑﻞﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. درزﻣﯿﻨﻪ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد:
۱. ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﺑﻪﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ )Biodegradable( ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ ﺑﺎﮐﺘﺮیﻫﺎ ﯾﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ ﺗﺠﺰﯾﻪﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ اﺷﻌﻪ ﻣﺎورای ﺑﻨﻔﺶ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ )Photodegradable( ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ.
در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﮑﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﻤﯽ آنﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ آﻟﻮدﮔﯽ ﺧﺎک و آب ﻣﯽﮔﺮدد.
۲. ﻫﻤﻮاره اﯾﻦ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺗﮑﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﭘﻼﺳﺘﯿﮏﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺑﻠﻌﯿﺪه ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺣﯿﺎت ﺳﺎﯾﺮ ﺟﺎﻧﺪاران ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﻣﻮاد رﯾﺰ ﺳﻤﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﯿﻮان ﯾﺎ ﮔﯿﺎه وارد ﭼﺮﺧﻪ ﻏﺬاﯾﯽ اﻧﺴﺎن ﮔﺮدﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮاد رﯾﺰ ﺳﻤﯽ درﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در اﻧﺴﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
۳. اﮔﺮ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﻢ در ﻫﺮ دﻗﯿﻘﻪ ده ﮐﯿﺴﻪ ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﯾﮏﺑﺎرﻣﺼﺮف در ﯾﮏ ﺑﺎزه دوﺳﺎﻟﻪ ﻣﺼﺮف ﮔﺮدد ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺎزﻫﺎی ﮔﻠﺨﺎﻧﻪای اﯾﺠﺎدﺷﺪه ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺎزﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺪه ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻣﺼﺮف ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺷﺎﯾﺎنذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻣﺼﺮف ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ۱۰۰ ﺑﺎر ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺎ راﺑﻄﻪ ﻋﺪدی ﻓﻮق ﺑﺮﻗﺮار ﺷﻮد )۲۰۱۶ ,A Plastic Bag Free World(.
۴. ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﮐﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﺣﺎوی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﺠﺎد آﻟﻮدﮔﯽ دﯾﺪاری ﻣﺸﻤﺌﺰﮐﻨﻨﺪه ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺠﺰﯾﻪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی دﯾﮕﺮ را ﻧﯿﺰ ﮐﻨﺪﺗﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮد.
ازﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻧﯿﺰ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﺮﻣﻨﺸﺄ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در زﯾﺮ ﺑﻪ آنﻫﺎ اﺷﺎره ﻣﯽﮔﺮدد:
۱. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺶ از ﺻﺪﺳﺎل ﺑﻪ ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﻨﮕﻔﺘﯽ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖﻫﺎ ﺻﺮف ﺟﻤﻊآوری و اﻣﺤﺎء اﯾﻦ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﮔﺮدد. درواﻗﻊ ﻣﺼﺮف ﺑﯽروﯾﻪ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﺪتزﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﺑﺎﻟﻪ را ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻤﻊآوری، اﻧﺘﻘﺎل، اﻣﺤﺎء، دﻓﻦ ﯾﺎ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻫﺰﯾﻨﻪﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺻﺮف ﺑﯽﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﻬﺮی ﯾﺎ ﻣﻠﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽﮔﺮدد.
۲. اﻧﺮژی ﻣﺼﺮفﺷﺪه ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﮔﻔﺘﻪﺷﺪه در ﺑﺨﺶ ﭘﯿﺸﯿﻦ (ﺑﻨﺪ ۳) در ﺣﺪود ۴,۵ ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻣﺼﺮف ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻟﺬا اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ، ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺮژی را ﻫﻢ ﺑﺮای ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم و ﻫﻢ ﺑﺮای دوﻟﺖ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد.
۳. آﺷﻔﺘﮕﯽ ﻣﻨﻈﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﺒﺎﺷﺖ ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮔﺮدد ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺧﺪﺷﻪدار ﮐﺮدن زﯾﺒﺎﯾﯽﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺎﻋﺚ آزرده ﺷﺪن ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺷﺪه و ﺿﻤﻦ زﯾﺮ ﺳﺆال ﺑﺮدن ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﻓﻮاﯾﺪ ﻣﺎﻟﯽ ﺟﺬب ﺗﻮرﯾﺴﺖ را ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد.
برگرفته از :
مهندسی و مدیریت ساخت (ICEMA) Construction Engineering Management 
